De eurozone kende, na vijf kwartalen krimpen (vanaf begin 2012), in het tweede kwartaal van dit jaar een economische groei van 0,3%. Voor België betekende dat 0,1%, waarover terecht al heel wat schampere opmerkingen waren. Dat Belgische cijfer was dan nog met het nodige voorbehoud vrijgegeven door de Belgische Nationale Bank (NBB). Nu blijkt, dat die minimale groei grotendeels te danken was aan het feit dat Pasen dit jaar in het eerste kwartaal viel, waardoor er in het tweede kwartaal dus automatisch enkele werkdagen meer waren die voor het verschil hebben gezorgd. In reële termen was er dus helemaal geen groei, tenzij men een nulgroei ook groei wil noemen*.

   Nu blijkt, uit een studie van De Standaard, dat die prognoses van de NBB er dikwijls zijn van het soort dat met de natte vinger wordt gemaakt. In de periode 2005/2012 zat de bank er gemiddeld anderhalve procent naast. Voor de Belgische begroting betekent dat ± 2 miljard euro. Men mag niet vergeten dat de federale regering zich op die cijfers baseert om haar begroting te maken cq bij te stellen, waardoor het haast logisch wordt dat er inderdaad regelmatig moet worden bijgesteld. Zo werd voor de economische activiteit voor het jaar 2013 vorig jaar in juni nog geschat op een groei van 1,4 procent terwijl in december al bleek dat een nulgroei heel wat waarschijnlijker zou worden.

   Naar slechte Belgische gewoonte worden er ook weer geen regionale cijfers vermeld, al kan men met de ellebogen aanvoelen dat er weer een nog groter verschil zal geweest zijn tussen Vlaanderen enerzijds en Brussel/Wallonië anderzijds. Datzelfde geldt voor de exportcijfers. Die zijn gestegen, maar ook hier geen onderverdeling, al weet zowat iedereen dat de Vlaamse bijdrage aan de uitvoer de 80% overstijgt.

   Ondertussen blijft de Belgische loonhandicap van ± 25% t.o.v. onze buurlanden bestaan, waarbij ook bekend werd dat we, na Luxemburg, de hoogste Europese minimumlonen betalen, wat in dit verhaal meespeelt en hadden we vorige maand weer een stijging van het aantal faillissementen t.o.v. juli 2012.

   Kortom, van het hoera geroep van Di Rupo en Co bij het ingaan van het parlementair reces, zal volgende maand niet veel meer te merken zijn. Het wordt gegarandeerd weer knippen en plakken.

* In het uitvinden van nieuwe woorden kunnen economen en banken trouwens heel vindingrijk zijn. Zij kennen niet alleen groei en nulgroei, maar zelfs ‘negatieve groei’.

18-08-2013, 08:29 Geschreven door guido van alphen  
Reageren (1)

   Democratie blijkt zijn grenzen te hebben. Dat weten ze nu ook in Egypte, waar de ene partij zegt dat ze democratisch verkozen is (officieel is dat ook zo) en de andere dat ze er misbruik van gemaakt heeft (o.m. omdat Morsi zich boven de wet stelde). Van overal ter wereld worden de Egyptenaren nu aangemaand zich te houden aan de democratische regels. Welke regels? Die mensen weten amper wat democratie is.

   In een echte democratie heeft de meerderheid het voor het zeggen. Dat is 50% +1.  Die meerderheid wordt dan wel verondersteld zich te houden aan de bestaande grondwet. In de praktijk gebeurt zoiets praktisch alleen in landen met een democratische traditie en dan nog. Want bij ons in België gebeurt dat helemaal niet. Wij leven in een zgz ‘consensus democratie’, waarbij over alles en nog wat akkoorden moeten worden afgesproken, maar wat er toe leidt dat de (Franstalige) minderheid het feitelijk voor het zeggen heeft. Om dat te bekomen heeft men allerlei veto’s, grendels, alarmbellen en quota ingevoerd, waardoor de (Vlaamse) meerderheid niets kan bereiken, tenzij het bereid is steeds daarvoor te betalen. Dat het zover is kunnen komen is trouwens niet in de eerste plaats de schuld van de Franstaligen, wel van de eigen verkozenen uit de traditionele Vlaamse partijen die zich keer op keer laten rollen hebben, tegen het belang van hun eigen achterban in.

   Zo wordt in het vooruitzicht van de verkiezingen van mei 2014 nu al van alle kanten druk uitgeoefend om a.u.b. weer niet te beginnen met eindeloze palavers om een federale regering te kunnen vormen. Op die manier, zegt men, wordt dit land geblokkeerd. Dat is een lachertje, want België is permanent geblokkeerd. Het land bestaat uit twee helften die compleet naast elkaar leven. Partijen weten reeds bij voorbaat dat de electorale beloftes die in Vlaanderen of in Wallonië gedaan worden, niet kunnen verwezenlijkt worden, tenzij die van het andere landsgedeelte ermee akkoord gaan. Als gevolg daarvan heeft men ook steeds een excuus als zo’n partijprogramma ofwel niet kan gerealiseerd worden of alleen als er extra voor betaald wordt. Consensusdemocratie is dan ook maar een schijndemocratie. Als een partij in dit land ook maar een schijn van een kans maakt om zijn electoraal programma erdoor te krijgen, moet dit land eerst gesplitst worden. Dat zou dan ook de inzet moeten worden van mei 2014.

17-08-2013, 08:29 Geschreven door guido van alphen  
Reageren (1)

   China is ook niet meer wat het geweest is. De economische groei wordt er dit jaar tussen de zeven en acht procent geraamd. Voor eender welk westers land zou dat een luxe zijn, maar voor China zijn we al verscheidene jaren dubbele cijfers gewend. Daarbij komt nog de vraag of die cijfers (de huidige, maar ook die van de vorige jaren) wel kloppen. Door de combinatie van een communistisch politiek systeem en een kapitalistisch werkende industrie, wordt het steeds moeilijker de gang van zaken daar te evalueren volgens onze westerse maatstaven.

   Een van de redenen van de Chinese terugval is natuurlijk de wereldwijde economische crisis die al enkele jaren aanhoudt. Om de pil te verzachten zou China dan ook iets meer moeten doen om i.pl.v. de export ook de binnenlandse consumptie aan te moedigen. Dat gebeurt ook. De Chinese staat, die op een enorme berg cash geld zit, subsidieert nu al heel wat projecten in de Chinese steden en dorpen. Dat gebeurt blijkbaar niet altijd even koosjer, zodat men hier en daar prestigeprojecten heeft lopen of zelfs afgewerkt, die een blauwdruk dreigen te worden van een vastgoedluchtbel waartegen bv de Spaanse maar klein bier zou zijn. Er worden hele spooksteden gebouwd, waarin haast niemand woont because onbetaalbaar voor de gewone Chinees, die al bij al nog steeds een laag loont verdient en wel verplicht is een deel ervan te sparen omdat er geen echte sociale zekerheid is zoals wij die kennen.

   Een tweede probleem is dat de lonen ook in China niet meer onder controle te houden zijn en dat bedrijven er steeds meer moeten afrekenen met de concurrentie uit het Aziatische buitenland, waar doodarme landen, zoals bv Bangladesh, van profiteren. En dan hebben we het nog niet gehad over de milieunormen, die in China meer dan eens een lachertje blijken te zijn.

   Tenslotte is er het probleem met de één-kind-gezinnen. Door het ontbreken van die sociale zekerheid moeten kinderen er hun ouders onderhouden als ze oud zijn geworden. Dat wordt voor dat ene, meestal verwende kind niet meer haalbaar en dat heeft de Chinese leiding ondertussen ook begrepen. Er zal een wijziging in die drastische wet komen, waardoor de meeste gezinnen voortaan twee kinderen zullen mogen hebben. Vóór die wijziging enig effect zal hebben zijn we echter weer een generatie verder, zodat dat op korte termijn niet veel zal uithalen.

   Kortom, het idee dat China eens snel de wereld ging veroveren, mag men ook vergeten. Het land zal wel blijven meespelen, maar niet de eerste viool zoals men tot voor kort dacht. Het is trouwens zeer de vraag, hoelang die combinatie communisme/kapitalisme het nog zal uithouden. En als het allemaal zo’n vaart niet gaat lopen, zoals sommige profeten, ons voorspeld hadden, zal Chinees leren in de toekomst ook geen noodzaak meer zijn voor wie niet in China gaat wonen. Al bij al is dat laatste een grote zorg minder voor wie daar problemen mee had. Een compleet vreemde taal leren plus dan nog eens een compleet ander schrift is niet voor iedereen weggelegd.

16-08-2013, 08:46 Geschreven door guido van alphen  
Reageren (0)

   Met economen is het tegenwoordig zo’n beetje als met politiekers. Men kan er alle kanten mee op. Zegt de ene wit, dan zegt de andere zwart. Bij ons hebben we zo het duo Van de Cloot – Noels dat voor besparingen is en Paul De Grauwe die zegt dat we teveel besparen. Die laatste vindt bijval bij Paul Krugman, Amerikaan en Nobelprijswinnaar, die meent dat Europa meer moet investeren en minder moet besparen om uit de crisis te komen. Wie gelijk heeft zal de toekomst moeten uitwijzen. Daarbij de lof van België zingen, zoals Krugman zopas gedaan heeft, is m.i. echter wel een brug te ver.

   Volgens Krugman is België veel meer gebaat geweest met zijn politieke besluitloosheid dan bv Nederland, dat de crisis met structurele maatregelen te lijf gaat. Voorlopig lijkt dat ook zo te zijn, vraag is maar wat het eindresultaat zal zijn. Want een economische vooruitgang van, och arme, 0,1% in het laatste kwartaal is verwaarloosbaar. Een hoge overheidsschuld, een veel te zware belastingsdruk, een grote werkloosheid, een zwakke concurrentiepositie en steeds groter wordende vergrijzings- en immigratiekosten zijn problemen die een ernstigere aanpak vergen dan het knip en plakwerk van de regering Di Rupo. Vergeten we niet dat het in Griekenland ook zo begonnen is: de problemen minimaliseren en voor zich uitschuiven tot het op een gegeven ogenblik niet meer verder kón. Om de zoveel maanden de begroting moeten bijstellen, zoals men nu hier doet, blijft lapwerk. Deze voor dit jaar moet nóg eens worden nagekeken terwijl deze voor volgend jaar al grotendeels rond zou zijn. Wie gelooft zoiets?

  Voor alle duidelijkheid, ondanks het feit dat Krugman de lof van België zingt, vindt hij het wel ‘een slecht functionerend land, dat zo grondig verdeeld is, dat het lijkt alsof de politici elkaars taal niet spreken’. Wat inderdaad het geval is, letterlijk dan nog wel. Als België als voorbeeld moet dienen, dan eerder als voorbeeld van hoe het niét moet. Dat we tot op heden de crisis vrij ongeschonden zijn doorgekomen, is geen garantie tot slagen. De prijzen worden gegeven aan de meet en daar zijn we bijlange nog niet.

   Wat Krugman betreft is het trouwens zeer de vraag in hoever hij de echte Belgische situatie kent. In een vrij objectief artikel over de troonswissel in The Economist van 27 juli schrijft de verslaggever uit Brussel, een man die gespecialiseerd is in materie en tekent onder de schuilnaam ‘Charlemagne’: ‘Belgium is an ever losing union and, even so, may be a model of perpetual misery’.’ (België is een alsmaar uitrafelende samenhang en een voorbeeld van eeuwigdurende miserie). Dat sluit wél naadloos aan bij 'een slecht functionerend voorbeeld'...

15-08-2013, 08:40 Geschreven door guido van alphen  
Reageren (2)

   Leterme heeft dus eieren voor zijn geld gekozen. Hij blijft adjunct secretaris-generaal bij de Oeso, waar hij meer dan waarschijnlijk aan een tweede ambtstermijn van twee jaar zal beginnen en zal aan geen enkele verkiezing van mei 2014 deelnemen. Zoals ik reeds schreef in mijn blog van vorige week vrijdag ‘riskeerde’ hij nog steeds verkozen te worden, maar zou het wel eens kunnen dat hij daarna zichzelf zou tegenkomen na een zoveelste eventueel drama bij de Dexia restbank, waarvoor hij (én Didier Reynders) hebben getekend.

   In de uitzending van Terzake van dinsdag werd hij niet alleen de mantel uitgeveegd door econoom Ivan van de Cloot, maar werd er tevens een verpletterend negatief beeld van hem getoond via fragmenten van vroegere Tv-uitzendingen, waarin Leterme niet alleen gekapitteld werd door Van de Cloot en collega econoom Geert Noels, maar vooral door Johan Van Overtveldt, hoofdredacteur van het economische weekblad Trends, dé specialist ter zake, die echt geen blad voor zijn mond nam. Als antwoord op de beschuldigingen kon Leterme alleen maar zeggen dat hij had kunnen garanderen dat de rekeninghouders van Dexia geen cent zouden verliezen en dat de globale rekening van de Dexia affaire pas bekend zal zijn als alles afgerond zou zijn. Dat laatste kan nog enkele tientallen jaren duren, zodat we hier wel degelijk kunnen spreken van een ‘na ons, de zondvloed’. Van de Cloot repliceerde trouwens ook heel gevat, dat inderdaad de centen van de rekeninghouders van Dexia door Leterme werden gevrijwaard, maar dat het tenslotte de Belgische belastingbetaler zal zijn die het kind van de rekening zal worden. Dat laatste komt er op neer dat iedereen die géén rekeninghouder was bij Dexia deze rekening ook mee mag betalen: tot nu toe al zo’n 6 miljard euro en straks misschien een veelvoud ervan*.

   Leterme kiest nu voor de vlucht vooruit en zet daarmee niet alleen de Belgische belastingbetaler een neus, maar ook zijn eigen partij, die hij verweesd achterlaat. In zijn West-Vlaamse regio zal zijn partij de schade nog wel kunnen beperken met Crevits en ‘Straffe’ Hendrik Bogaert, op federaal en Europees vlak is de electorale schade niet te overzien. Buiten Leterme, bij de laatste grote verkiezing nog goed voor zo’n 800.000 stemmen, zijn ook Torfs en Vervotje opgestapt die samen ook goed waren voor zo’n kwart miljoen stemmen. Wat Europa betreft heeft Ivo Belet, nu nog europarlementslid, al toegegeven dat zijn partij in Europa waarschijnlijk twee tot drie zetels (van de vijf!) zal verliezen, reden waarom hijzelf nu al op zoek is naar een plaatsje op een andere lijst. Het zal daar drummen worden. Marianne Thyssen zal de Europese CD&V-lijst trekken en er stemmen halen, enkel en alleen omdat ze op die eerste plaats staat. De vrij kleurloze dame, die bij de vorige federale verkiezing de partij ook niet kon redden, spreekt echt niet tot de verbeelding en datzelfde geldt voor Steven Vanackere, de vroegere coming man die roemloos ten onder ging als federaal minister.

   Blijft alleen nog Kris Peeters over. Plus natuurlijk de ‘high potentials’ van Innesto, het geesteskind van ‘Markske’ Beke, die zich tot nu toe vooral hebben kunnen doen opmerken door het lanceren van nieuwe ideeën die weinigen konden enthousiasmeren. Er zal meer nodig zijn om de vroegere ‘grand party’ van een debacle te redden.

* Op één punt had Leterme in de Terzake uitzending wél gelijk, nl toen Van de Cloot refereerde naar de ‘omfloerste’ doodsbedreigingen die hij zou gekregen hebben n.a.v. zijn verklaringen over de Dexia affaire. Leterme zei toen, dat Van de Cloot in een dergelijk geval klacht had moeten neerleggen i.pl.v. de calimero uit te hangen en anders zijn mond daarover moet houden.

14-08-2013, 08:56 Geschreven door guido van alphen  
Reageren (0)

   Ik heb Rikske Torfs in deze rubriek al enkele keren in zijn (erg dun) haar gezeten. De man was tamelijk mediageil – denk maar aan ‘De slimste mens’ – en werd, misschien ook daarom, bij een vorige rectorverkiezing in Leuven niét verkozen omdat vooral de studenten hem niet lustten. Hij is dan maar in de politiek gestapt en werd senator voor CD&V, waarbij hij o.m. samen met Vervotje een nieuw soort blauwdruk opstelde om de zieltogende Vlaamse christendemocratie een tweede adem te geven. Van die blauwdruk is ook al zo goed als niets overgebleven en het werd er niet beter op toen Rik af en toe eens vlakaf zijn mening te kennen gaf, een mening die niet erg unisono was met die van zijn partij. Ergens moet hij dan ook beseft hebben, dat de politiek toch zijn dada niet was en besliste hij eruit te stappen, om opnieuw deel nemen aan de rectorverkiezing van de KU Leuven. Verkiezing die hij deze keer wél won.

   Sindsdien kan men zien dat Torfs heropleeft. Hij heeft een hele nieuwe bestuursploeg rond zich vergaard. Dat ex senaatscollega Danny Pieters van de N-VA daarbij vicerector werd, werd Torfs niet overal in dank afgenomen, maar het toont wel aan dat hij niet zinnens is zich verder nog veel met de politiek om de politiek bezig te houden.

   Het nieuwste voorstel van Torfs, om het eerste semester op de universiteit om te vormen tot een selectiesemester, is m.i. zelfs een zeer goede zet. Het zou heel wat studenten behoeden voor een eerste verloren jaar. Studenten die tijdens dat semester zien dat ze misschien toch een verkeerde richting hebben gekozen, zouden op die manier de kans krijgen tijdig van richting te veranderen zonder daarom persé een (kostelijk) jaar te moeten verliezen. Die mogelijkheid van overstappen zou trouwens nu reeds bestaan, maar een steun van hogerhand zou de praktijk meer gangbaar kunnen maken (en minder moeilijk). Het zou ook een alternatief zijn om de toegangsexamens voor (tand)artsen af te schaffen, waarvan ik de wraakroepende situatie in deze rubriek al ettelijke keren beschreven heb.

   Ondanks alle heisa die er bijna het hele jaar door is over ons onderwijs* – en dit ondanks het feit dat het Vlaams onderwijs nog altijd bij de top zit in Europa – zou dit idee van Torfs er wel eens toe kunnen bijdragen het nóg te verbeteren. Misschien is het verblijf van Torfs in de politiek voor hemzelf een goede zaak geweest (hij heeft daar gezien hoe het niét moet) en heeft hij nu de motivatie terug gevonden die hij ergens in die senaat was kwijt gespeeld.

   Amsterdammer Johan Cruyff wist het al: ‘Elk nadeel heb ze voordeel’.

* Wat ook te maken heeft met de steekvlampolitiek van Duracell-konijn Smet, waarvan we alleen maar kunnen hopen er volgend jaar in mei van verlost te zullen zijn.

13-08-2013, 09:42 Geschreven door guido van alphen  
Reageren (2)

   ‘Sell in May and go away. But remember to come back in September’. Die oude beursslogan doet het al enkele jaren niet meer en dat zal voor dit jaar wel niet anders zijn. Ook na mei en zelfs in volle vakantieperiode draaien de beurzen blijkbaar op volle toeren, worden er nieuwe records gevestigd en stijgt het vertrouwen, zowel bij consumenten als bij ondernemers, ook in de eurozone. Het zou trouwens niet de eerste keer zijn dat er in augustus e.o.a. financiële crisis was. Dat heeft te maken met het feit dat augustus in Europa vereenzelvigd wordt met vakantie, maar daarbuiten is dat niet het geval. Toch zou september de maand kunnen worden waarin we gaan weten of die huidige optimistische trend zich zal doorzetten of niet. Het moment van de waarheid zou er inderdaad kunnen komen na de parlementsverkiezingen in Duitsland.

   Alles wat de laatste maanden politiek is afgesproken binnen de eurozone was in functie van de verkiezingen bij onze oosterburen. Duitsland is niet alleen het grootste land van de E.U., het heeft ook de meeste inwoners, de grootste en meest efficiënte economie die zorgt voor één vijfde van de Europese productie. De werkloosheid in Duitsland is zowat de helft van het Europees gemiddelde (± 5,5%*), de jeugdwerkloosheid, hét probleem in de zuidelijke landen, staat er op het laagste peil van de laatste 20 jaar. De begroting is er in evenwicht, de staatsschuld blijft er zakken en de lange termijnrentes zijn de laagste van heel Europa. Duitsland draagt nu al 28% bij aan het E.U.-budget, maar de meeste andere landen vinden dat nog niet genoeg. Als men wil komen tot de bankenunie waarnaar zowat iedereen vraagt, dan zou het land eventueel moeten bijpassen als andere landen in gebreke blijven. Een dergelijke beslissing wil nu niemand nemen, maar na de verkiezingen van 22 september kan het zijn dat daarover wél iets beslist wordt en is het alleen nog de vraag wát er dan zal beslist worden.

   Wat betekent dat alles voor dit land? Wel, in de eerste plaats zitten ook onze banken mee in de Europese maalstroom en dan hebben we het nog niet gehad over de Dexia restbank die als een molensteen aan de hals van de federale regering hangt (heeft tot op heden al 6,5 miljard euro gekost!). Verder is er het probleem van de concurrentiekracht van onze bedrijven en dit niet alleen t.o.v. onze buurlanden. Zelfs landen als  bv Spanje en Portugal werken daar aardig aan en zullen ons straks meer kunnen beconcurreren, omdat de lonen er fors gedaald zijn. Denk maar aan de verhuis van Ford Genk naar Valencia.

   Kortom, pas na de Duitse verkiezingen van 22 september en de vorming daar van een eventuele nieuwe regering, zal er beslist worden of de eurozone zal blijven bestaan en, indien ja, hoe die er daarna zal uitzien. Het is een beetje té simplistisch om te denken dat Duitsland aan Europa een carte blanche zal geven om de huidige putten te vullen, hoe graag lieden zoals bv een Verhofstadt dat ook zouden willen. Pas daarna zal blijken of de beurseuforie dan nog overeind zal blijven.


* Volgens de standaard Oeso statistieken

12-08-2013, 09:19 Geschreven door guido van alphen  
Reageren (2)