, Ik kom even terug op mijn blog van 5 dezer (‘Dromen mag’) waarin ik het had over de kleine ‘v’ in mijn achternaam. In het hele Nederlandse taalgebied, ook in Vlaanderen, schreef men vroeger de tussenwerpsels van achternamen met kleine letter, tenzij er een titel voor stond. Zo’n beetje in tegenstelling tot het Duits waar de kleine letter (von) meestal een adeltitel voorstelt.
In Nederland zelf gebruikt men nog steeds de kleine letter, in Vlaanderen is men ze met hoofdletter gaan schrijven als gevolg van de verfransing van de administratie na 1830. Vergeten we niet dat het Nederlands in België officieel pas als nationale taal erkend werd in 1890, zestig jaar later en dit ondanks het feit dat de Vlamingen ook daarvoor steeds de meerderheid hebben uitgemaakt…
Wie voorheen het tussenwerpsel in de achternaam in kleine letters had, kreeg die na 1830 in grote letters. De familienaam ‘ van Beethoven’ – om eens een bekende naam te nemen – werd vóór 1830 geschreven met kleine letter en daarna met een grote, ‘Van Beethoven’ dus.
Mijn voorouders, die uit Noord-Brabant kwamen, schreven het met kleine letter en ik heb – na 27 jaar gewerkt te hebben in Eindhoven – besloten terug de kleine letter te gebruiken, zoals mijn betovergrootvader, de grootvader van mijn grootvader, toen die in 1830 als achttienjarige knaap de nieuwe grens overstak om in Nederland niet bij het leger te moeten gaan..
Wat ook de dag van vandaag nog speciaal is aan de familienamen in Nederland, is dat men daar bij het alfabetisch opstellen, niet het tussenwerpsel maar de naam zelf vooraan zet. Op de alfabetische lijst bij DAF Trucks in Eindhoven stond ik zo bij de A vermeld (Alphen van) vooraan en niet bij de V (van Alphen) bijna achteraan. Dat leidde soms tot komische namen. Een collega die Jan van Ham heette, stond daar vermeld als ‘Ham van Jan’)
|