TIENEN DRAAIT ROND Tienen - Tintelende stad -
Suikerstad -mijn stad -
22-03-2010
Onbekende brief van Descartes
Utrechtse onderzoeker ontdekt onbekende brief van Descartes
UTRECHT - De Utrechtse onderzoeker Erik-Jan Bos heeft in de bibliotheek van een Amerikaanse kunstacademie een tot dusver onbekende brief gevonden van de 17de-eeuwse Franse filosoof René Descartes. Dat maakte de Universiteit Utrecht donderdag bekend.
ADHESE IMU (in artikel) - 2K - NIET VERWIJDEREN
De brief is geschreven op 27 mei 1641 op kasteel Endegeest bij Leiden en is gericht aan de Franse filosoof, theoloog en wiskundige Marin Marsenne. Aan hem had Descartes het drukken van zijn belangrijkste filosofische werk, 'Meditationes de prima philosophia' (1641), toevertrouwd.
Volgens Bos, onderzoeker van de geschiedenis van de filosofie, geeft de vier bladzijden tellende brief een uniek inzicht in de ontstaansgeschiedenis van dat boek. Zo blijkt uit het schrijven dat Descartes vlak voor de publicatie nog een aantal ingrijpende veranderingen heeft doorgevoerd.
Descartes verzoekt Mersenne drie teksten te verwijderen, namelijk een Latijnse vertaling van het vierde deel van zijn 'Discours de la méthode' (1637) die voorin afgedrukt zou worden, het voorwoord op de 'Meditationes' zelf, en een inleiding op de eerste tegenwerpingen die hij ontving. Ter vervanging stuurt Descartes een nieuw voorwoord mee, en dat is het voorwoord van de 'Meditationes' zoals we het nu kennen.
Ook blijkt uit de brief de reden voor deze ingrijpende maatregelen: De Franse ingenieur Pierre Petit had zich uiterst kritisch uitgelaten over het vierde deel van het 'Discours de la méthode'. Descartes diende Petit daarop in het oorspronkelijke voorwoord openlijk en heftig van repliek. Een bezoeker van Descartes wist zijn misnoegen tegenover Petit dusdanig te verzachten, dat Descartes hiervan afzag.
Taalkundig bevindt Hakendover zich op een boogscheut van de Nederlands-Franse taalgrens en dialectaal binnen de zogenaamde Uerdingerlijn (de isoglos die de ich-mich-dialecten van de ik-mij-dialecten scheidt). De nabijheid van de Romeinse heerwegBavai - Keulen onderstreept het belang dat deze plaats in de geschiedenis had. In de directe omgeving van het dorp treffen we drie Romeinse tumuli aan. De kerk, toegewijd aan de Goddelijke Zaligmaker, was in de late Middeleeuwen een bedevaartsoord.
Bezienswaardigheden
Het dorp telt een aantal vierkantshoeven (waaronder de Bosschellenhoeve op het grensgebied met Wommersom die toebehoorde aan de Orde van de Ridders van Malta), een merkwaardige hoeve met zadeldak langs de Sint-Truidensesteenweg, een tweetal 'kastelen' en de merkwaardige Sint-Salvatorbron die op Hemelvaart wordt gewijd (in de volksmond: 'rijstpapkermis'). De Kerk met kerkhofmuur en de pastorij uit 1741 zijn als monument beschermd.
Bedevaartplaats Heel wat bedevaartplaatsen stammen uit de periode van de Contrareformatie (vb. Scherpenheuvel) of uit de periode van de secularisatie en de heropleving van de volksdevotie in de 19e eeuw (vb. Lourdes, Banneux). Hakendover is echter een typisch voorbeeld van een middeleeuwse bedevaartplaats. De bouwlegende van de Kerk van de Goddelijke Zaligmaker (zie het artikel Dertienmaal) werd voor het eerst op schrift gesteld in 1432 door drie kerkmeesters. De kerk beschikte niet over de noodzakelijke relieken en de bouwlegende (de Goddelijke Zaligmaker was als dertiende werkman zelf aanwezig bij de bouw van zijn kerk) moest dat gebrek opvangen. De bouwlegende bezorgde de kerk het nodige cachet en vooral in de eerste helft van 15e eeuw steeg het belang van Hakendover als begankenisplaats. Getuigen hiervan zijn de uitbreiding van de kerk in deze periode en het 15e-eeuwse retabel dat de legende aanschouwelijk voorstelt. Als we de kronieken mogen geloven, deden zich hier tal van mirakels voor.
Toch is de legende meer dan zo maar een middeleeuwse uitvinding. Ze bevat duidelijk voor-christelijke elementen. Vooral de cultus van de Drie Maagden of de Drie Gezusters is een motief dat in de streek veelvuldig opduikt. Misschien moet het worden gezien als een kerstening van de drie Keltische godinnen die de 'toegang' naar de andere wereld langs een bron bewaakten. De bron, de boom en de gewijde aarde (in de meeste bedevaartplaatsen treffen we slechts één van deze motieven aan) zijn als gegeven duidelijk van Keltische of Germaanse oorsprong. Bedevaarders (thans vooral Nederlanders) nemen takjes van de spikdoorn, water van de Salvatorbron en gewijde aarde van het kerkhof mee als remedie tegen of ter voorkoming van allerlei onheil. Ook de paardenprocessie op paasmaandag draagt iets in zich van een voor-christelijke vruchtbaarheidscultus. De processie begeeft zich over de akkers naar het topje van de Tiense Berg, zowat de 'poort' naar de vruchtbare Haspengouw. Daar stormen de paarden in drie rondjes rond het volk waarna ze de zegen krijgen. De legende gaf ook het ontstaan aan een merkwaardiger bedevaart, nl. die van het Dertienmaal op 16 en 17 januari. Een volledig Dertienmaal omvat dertien rondjes tussen de kerk van de Goddelijke Zaligmaker en de O.-L.-V.-ten-Steenkapel te Grimde (waar volgens de overlevering de Drie Maagden zouden begraven liggen), in totaal ongeveer 42 km. In dezelfde periode viert men eveneens het feest van de kerkwijding ("Hakendoverwijn)
Onthoofde lichamen in Engels massagraf blijken Vikingen
In juni 2009 werd in het zuidwesten van Engeland een massagraf ontdekt in het graafschap Dorset. Archeologen hebben de ontdekte onthoofde lichamen nu geïdentificeerd als Vikingen. Uit testen bij 10 van de meer dan 50 lijken, blijkt dat ze afkomstig zijn uit een land met een kouder klimaat dan dat in Groot-Brittannië.
Het massagraf werd ontdekt tijdens bouwwerken in het Engelse graafschap Dorset, in het zuidwesten van Engeland. Volgens het team archeologen rond Jane Evans en Carolyn Chenery van NERC Isotope Geosciences Laboratory in Nottingham, dateert de vondst van tussen 910 en 1030 na Christus. Mogelijk werden de Vikingen vermoord door Angelsaksen.
"Het is relatief zeldzaam dat een massagraf ontdekt wordt, zeker een massagraf van deze omvang en uit deze tijd", zegt projectleider David Score. "Het biedt ongelooflijke mogelijkheden om meer te ontdekken over wat er in Dorset heeft plaatsgevonden." De wetenschappers hopen nieuwe informatie te verkrijgen over de levensstijl, de voeding en de algemene gezondheid van Vikingen. (dpa/sam)
BRUSSEL - Het aantal bouwvergunningen is vorig jaar in ons land fors gedaald. Voor woningen werden er 11 procent minder aanvragen ingediend. Dat blijkt uit de jongste statistieken van de Federale Overheidsdienst Economie, zo schrijft De Morgen vrijdag.
Voor appartementen vielen de aanvragen terug met 12,3 procent. Voor eengezinswoningen werden er 9,5 procent minder aanvragen ingediend.
De terugval van de bouwactiviteit is opvallend, want zelden waren de voorwaarden om te bouwen zo gunstig. Om de bouw te stimuleren verlaagde de federale overheid de btw van 21 naar 6 procent voor een maximumbedrag van 50.000 euro.
Door de economische crisis was het aangaan van een lening door kandidaat-bouwers nooit zo goedkoop. En ook de grondstoffen werden goedkoper. Zo'n 3 procent. De economische onzekerheid als gevolg van de crisis schrikt heel veel kandidaat-kopers af.
Pinguïns en watervallen in het uiterste zuiden van Nieuw-Zeeland
Nieuwsgierig als ik ben, wou ik vorig najaar eindelijk eens een bezoekje brengen aan onze redactie in Sydney. Ik had enkele jaren geleden al het geluk gehad om Australië uitgebreid te ontdekken, dus trok ik na een korte stop bij de collega's verder naar Nieuw-Zeeland, een bestemming die al lang op mijn verlanglijstje stond en zijn beloften helemaal bleek in te lossen. Nieuw-Zeeland is veel meer dan alleen maar kiwifruit, All Blacks en bungeespringen in Queenstown. Het bleek een land vol indrukwekkende landschappen en wildlife, en vooral heel veel vriendelijke en hartelijke mensen. Onze reis werd hoe langer hoe fascinerender. Na bijna drie weken onderweg, zagen we voor het eerst in ons leven pinguïns in het wild, een onvergetelijke ervaring.
Buitenaardse wezentjes Na onze bezoek aan Mount Cook belandden we terug aan de kust, in Oamaru, bekend om zijn kolonies blauwe en geeloogpinguïns. 's Avonds komen de pinguïns aan land om de nacht door te brengen bij hun jongen in het nest. De eigenaar van onze hostel raadde ons aan om de geeloogpinguïns niet in de pinguïnkolonie nabij de stad maar aan de vuurtoren van Moeraki te gaan zoeken. De vuurtoren ligt niet zo ver van de Moeraki Boulders, bijna perfect ronde keien die door miljoenen jaren erosie werden gevormd en uit het niets uit de zee lijken te rijzen.
Tegen het vallen van de avond waggelden aan de vuurtoren inderdaad enkele vreemde wezentjes rond. Het was een fascinerend gezicht, ze leken bijna buitenaards. Aangezien de geeloogpinguïns - hoiho's, zoals de Maori hen noemen - met uitsterven zijn bedreigd, worden hun nestplaatsen beschermd en krijgen ze een metalen ring om de arm om hen beter te kunnen bestuderen. Toen we er eindelijk op uitgekeken geraakten, snelden we nog gauw naar de stad om daar de blauwe pinguïns te gaan bekijken, die komen uit het water net na zonsondergang. In de Oamaru Blue Penguin Colony kan je de wezentjes bewonderen vanop een tribune. De nestsite is schaars verlicht maar zelfs in het halve donker zorgen deze kleine pinguïns, ongeveer 30 cm groot, de kleinste pinguïnsoort ter wereld, voor een uniek schouw- én klankspel.
Niagara Falls V
anaf Dunedin volgden we de Southern Scenic Route naar het zuiden van het zuidereiland. Ik was blijkbaar niet de eerste die in het 'visitor center' van Owaka vroeg waar het nationale park van de Catlins nu juist begint en eindigt. De héle streek is immers nationaal park en bijgevolg slechts dun bezaaid met enkele kleine dorpjes. Ook hier is tijdig mondvoorraad inslaan en tanken dus de boodschap! Schapen en watervallen vind je er anderzijds in overvloed.
Van zodra je van de weg afgaat en de schapenweiden achter je laat, kom je in een andere wereld terecht. De watervallen liggen in lapjes gematigd regenwoud met een weelderige plantengroei. Door het vochtige klimaat vind je er een overvloed aan mossen en varens. De ontluikende varen of 'koru' is dan ook niet voor niets hét symbool van de Nieuw-Zeelandse flora. Een van de watervallen werd zelfs Niagara Falls gedoopt, een grapje van de naamgevers. Ze zijn misschien wel even mooi, maar qua omvang gaat de vergelijking toch niet helemaal op... (hvdb)
Honderd vijftig vacatures voor ontslagen Bosch-arbeiders
TIENEN - De jobbeurs voor de ontslagen werknemers van Bosch lokte gisteren zo'n tweehonderd ex-arbeiders. Bedrijven en interimkantoren stelden daar in totaal 150 vacatures voor. Inge Bosschaerts
In tijden van crisis moet je inventief zijn. En dus staken de Kamer van Koophandel en de directie van ruitenwisserfabrikant Bosch de koppen bij mekaar. Vorig jaar moest Bosch ruim driehonderd mensen op straat zetten. Toch laat het bedrijf de ontslagen werknemers niet zomaar vallen. Bedoeling is hen zo snel mogelijk weer elders aan de slag te krijgen. Daarom organiseerden ze gisteren een jobbeurs in het Tiense bedrijvencentrum, specifiek voor de ontslagen werknemers van Bosch. Een tiental bedrijven en evenveel interimkantoren uit de ruime omgeving van Tienen stelden gisteren in totaal 150 vacatures voor. Zo'n tweehonderd ontslagen Bosch-arbeiders kwamen een kijkje nemen.
Wij zijn nog aan onze opzeg bezig', zeggen Mia Ruelens en Linda Honshoven. Maar we komen hier al eens een kijkje nemen.' Ook Kathleen Polleunis en Annick Vandersmissen hopen op de jobbeurs een nieuwe uitdaging te vinden. Naar wat we op zoek zijn? Iets compleet anders. We willen niet meer in een fabriek werken.'
De dames vinden het wel vreemd dat er zo veel jobs voor mannen worden aangeboden. Lasser, elektricien, mecanicien: noem maar op. Hoewel er toch meer vrouwen dan mannen bij Bosch werkten.'
Toch waren er heel wat ontslagen arbeiders die hun gading vonden tussen het aanbod. Ik heb al vier sollicitatiegesprekken op het programma staan', glimlacht een ex-werknemer. Waarvoor? Als inpakker en als magazijnier.'
Het aanbod was dan ook erg ruim. Een heleboel bedrijven uit de omgeving van Tienen kwamen hun vacatures voorstellen. Onder meer Affilips, ISS, Kim's Chocolates en Marmo pakten uit met vacatures. Honderd vijftig om precies te zijn, specifiek voor de ontslagen werknemers van Bosch.
Een uniek project', zegt René Leekens, directeur van de Kamer van Koophandel Leuven. Veel arbeiders werken al hun hele carrière bij Bosch. Die zekerheid valt nu plots weg. Bovendien is voor veel van hen de drempel naar een interimkantoor te hoog. Hier zitten alle kantoren en potentiële werkgevers bij elkaar. Je hebt ze maar uit te kiezen, bij manier van spreken. Jobbeurzen voor arbeiders zie je zelden of nooit. Het feit dat dat in Tienen toch georganiseerd worden, is positief. Zeker als we het hoge werkloosheidscijfer en de vele herstructureringen binnen de industrie in het achterhoofd houden.'
In april vorig jaar kondigde de directie van Bosch aan dat 350 arbeiders en 70 bedienden mochten uitkijken naar een andere job. Redenen waren de dalende verkoop in de automobielsector en de hoge kostendruk. Het aantal ontslagen kon intussen worden teruggeschroefd tot een driehonderdtal. Zij moeten ten laatste eind 2010 uit dienst zijn', zegt Miguel Vanden Eynde, human resources director bij Bosch. De meesten - zo'n tweehonderd - zijn intussen al vertrokken.'
Belastingformulier opnieuw wat complexer Het belastingformulier voor het aanslagjaar 2010 is opnieuw wat complexer geworden. Er zijn vooral meer rubrieken voor een belastingvermindering van milieuvriendelijke en energiebesparende maatregelen, meldt vrt. Het nieuwe aangifteformulier voor de personenbelasting is vandaag gepubliceerd in het Staatsblad. In één rubriek zijn maar liefst veertig nieuwe codes bij gekomen. De rubriek die betrekking heeft op belastingverminderingen voor energiebesparende maatregelen nam vorig jaar ongeveer een derde van een pagina in, nu is dat anderhalve pagina geworden.
Anderzijds wil dit ook zeggen dat mensen veel premies kunnen krijgen, zegt Herman De Cnijf van de Hogeschool-Universiteit Brussel.
Elf Siberische tijgers sterven van de honger in China
De laatste drie maanden zijn in een dierentuin in het noord-oosten van China 11 Siberische tijgers omgekomen van de honger. De dieren kregen door een gebrek aan middelen enkel kippenbeenderen te eten. Dat meldt het persagentschap Nieuw China vrijdag.
De 11 tijgers stierven door ondervoeding, aldus Liu Xiaoqiang, die instaat voor de bescherming van wilde dieren in Shenyang, de hoofdstad van de provincie Liaoning.
Afgelopen november werd een medewerker van de zoo nog aangevallen door twee uitgehongerde tijgers. De man overleefde de aanval, maar de dieren moesten het incident bekopen met hun leven. Na de aanval werd beslist om de andere dieren voortaan op te sluiten in hun kooien, een beslissing die de fysieke toestand van de tijgers enkel verslechterde.
China maakte afgelopen maand bekend dat het bijna 6.000 tijgers in gevangenschap heeft. Slechts 50 à 60 dieren leven in de vrije natuur, waaronder amper 20 Siberische tijgers.
Doordat de mens steeds grotere gebieden van de natuurlijke habitat van de tijgers in beslag neemt, daalt de populatie met rasse schreden. Daarnaast vallen ook veel dieren ten prooi aan stropers.
Topless foto's Rihanna in Amerikaans tijdschrift Gisteren nog Mad Max, vandaag een sensuele dame die topless poseert op de cover van het Amerikaanse tijdschrift GQ. Het moge duidelijk zijn: die mishandeling van ex-vriend Chris Brown heeft geen sporen meer nagelaten.
"Supersexy"
Ook op liefdesvlak probeert de zangeres weer de draad op te pikken. Ze heeft haar zinnen gezet op Marvin van de Britse boysband JLS. Tijdens een nachtje uit in Londen liep Rihanna hem net mis, maar dat wil ze eigenhandig goedmaken. "JLS barst van het talent en is supersexy. Ik had het leuk gevonden als Marvin even goeiedag was komen zeggen. Volgende keer beter. Als ze naar de VS komen bijvoorbeeld, dan kunnen we kennismaken", knipoogt de R&B-ster.
Marvin zelf liet recent echter weten dat hij vooral Cheryl Cole (van Girls Aloud) en Rochelle Wiseman (van The Saturdays) ziet zitten. "Het is geen geheim dat ik helemaal wild loop van Cheryl", aldus de zanger. "Ze is perfect, maar jammer genoeg is ze al getrouwd. We zouden geweldige minnaars zijn. Ook Rochelle, die ik onlangs nog tegen het lijf liep, ziet er heet uit."
"Wie kan je vertrouwen?"
Een vaste vriendin blijft voor Marvin voorlopig echter een utopie. "Meisjes gooien zich aan onze voeten, maar wie van hen kan je vertrouwen? Conclusie: het is winter en we kruipen elke avond alleen in onze koude bedden."
JLS raakte bekend via de Britse X-Factor, waarin ze vorig jaar tweede eindigden. De groep moest in de finale normaal een duet brengen met Rihanna, maar die trok zich op het laatste moment terug. Waarop de Ierse boysband Westlife dan maar de meubelen moest komen redden. (svm)
Michehel Bourlet, voormalig procureur des konings van Neufchâteau, heeft zijn memoires voorgesteld in Brussel. Het boek De Jacht op de Wolven, waar Bourlet terugblikt op zijn woelige loopbaan, ligt vanaf 26 februari in de winkel.
Bourlet, die sinds vorig jaar met pensioen is, raakte vooral bekend tijdens de zaak-Dutroux. In zijn memoires vertelt hij ook over andere grote onderzoeken zoals de moord op PS-politicus André Cools en de jacht op de seriemoordenaar Michel Fourniret.
Sinds zijn pensioen vorig jaar heeft de voormalige magistraat zich teruggetrokken in het dorp Nollevaux, in de provincie Luxemburg.
