Umbrië in 7 trefwoorden
Nee, Italië hoeft niet duur en druk te zijn. Wie de charme van het platteland opzoekt, wil genieten van gelato en pasta zoals la mamma ze bedoeld heeft en toch de stijl van Rome of Milaan kan appreciëren, die trekt naar Umbrië. Wij vonden er een schitterend huis-op-een- heuvel als ideale uitvalsbasis.
Prinsheerlijk logeren
in een huurhuis op
een Italiaanse heuvelin 7 trefwoordenNee, Italië hoeft niet duur en druk te zijn. Wie de charme van het platteland opzoekt, wil genieten van gelato en pasta zoals la mamma ze bedoeld heeft en toch de stijl van Rome of Milaan kan appreciëren, die trekt naar Umbrië. Wij vonden er een schitterend huis-op-een- heuvel als ideale uitvalsbasis.MarienaDewulf
1 Rust
Wie niet op hotel wil, kan in Italië bijna niet om het alomtegenwoordige Agriturismo heen. Grote boerderijen of herenhuizen, soms echte palazzo's, die opgedeeld werden in appartementen. Wie het nog rustiger wil, kan als hij vroeg genoeg boekt ook een villa met of zonder zwembad huren. Umbrië is in dit opzicht iets goedkoper dan Toscane en dat geldt niet alleen voor de huishuur maar evengoed voor spijs en drank. Wij zochten en vonden een pracht van een huisje via Novasol. Een huis-op-een-heuvel met twee slaapkamers, twee badkamers, uitgeruste keuken en living. Daarrond een heerlijke patio, een tuin met een voetbalveldje, een pracht van een zwembad en ligstoelen onder de grote boom. Dit alles voor 1.200 euro per week. Het zicht op het dal werd er gratis bijgeleverd.
2 IJsjes
Fragola, limone, mandoria of amarena. Gelato mantecato, perfetto, bomba of granita: ijsjes eten ze allemaal. Je moet de grens met Italië nog maar naderen, of de consumptie van ijs explodeert. Likken, happen, drinken, proeven of verslinden: er moeten honderd manieren zijn waarop een Italiaan ijs eet. Net zoals er honderd soorten en bereidingswijzen bestaan. Neem de proef op de som en ga op het bankje aan gelateria Pasqualetti in Orvieto zitten: geen mens die voorbijkomt zonder binnen te wippen voor een hoorntje of een potje. De zaak krijgt zelfs een vermelding in de Michelingids. Toeristen in Orvieto staan dan ook voor de moeilijke keuze: eerst de duomo of eerst een ijsje.
3 (Rol)trappen
Umbrië is heuvelachtig, met een woestheid die de afgeliktheid van Toscane alleen maar extra in de verf zet. Dorpen en stadjes liggen niet zelden op een heuveltop en dat betekent vaak een stevige klim voor je kunt gaan slenteren van duomo naar museo, van gelateria naar pizzeria. Parkeerterreinen liggen immers, behalve in Assisi, steevast in het dal. Een schone uitvinding daarom is de roltrap, in Umbrië steevast gebruikt om toerist en inwoner van parkeerterrein naar het centro te brengen. Perugia moet zowat de mooiste roltrap ter wereld hebben. Een dikke tien minuten duurt het voor je echt in de stad bent: je stapt op de roltrap en die brengt je via een paar tussenverdiepingen dwars door de ruïnes van het Rocca Paolina. Eigenlijk is het Rocca een ondergrondse stad. Toen de oude stad afgebroken moest worden op last van Paus Paulus III (16e eeuw), liet de architect zowat de helft van de wijken met rust, en verwerkte ze in de vestingmuren van de nieuwe stad. Ook de Porta Marzia, een Etruskische poort, werd zo gered. Halverwege de roltrappen naar het stadscentrum kun je 'afstappen' en de oude straten, huizen en pleinen bezoeken.
Ook in Gubbio parkeer je beneden, aan het Romeinse theater, en neem je de roltrappen. Heel leuk met kinderen: eventjes buiten het stadscentrum vind je een kabelbaan die je naar de Basilica di Sant'Ubaldo brengt, een kerkje van twee keer niks dat echter zo romantisch boven de stad torent, dat je ernaartoe gezogen wordt. Een tip: daal te voet af. De (uitgestippelde) wandeling brengt je door sparrenbossen terug naar beneden. Heerlijk koel in de zomer. Uiteraard heb je boven op de heuvel een ijsje gegeten en uiteraard heb je, als je eenmaal beneden bent, weer zin in zo'n verfrissende granita.
4 Franciscus
Er is véél meer Franciscus in Umbrië dan Assisi alleen. Waarmee we niet gezegd willen hebben, dat je het wondermooie stadje dan maar ineens moet overslaan. Want daar vind je in de Bovenkerk meteen het hele leven van de heilige in een notendop. 28 fresco's geven je een bondige samenvatting. Een tip voor wie kinderen meeneemt naar de kerk: lees eerst nog eens het levensverhaal van de man en ontpop jezelf dan tot alleswetende. Franciscus, zoon van een rijke lakenkoopman, werd in 1181 geboren in Assisi, werd soldaat, raakte een tijd in de gevangenis en kreeg daar een eerste depressie. Toen hij vrijkwam, zocht hij wanhopig naar de Zin van het Leven. Uiteindelijk wou hij ridder worden maar na een droom wist hij beter; hij zou zijn leven wijden aan goede doelen, en meer bepaald aan het restaureren van oude kerken en het helpen van bedelaars. Als een Damiaan-avant-la-lettre trok hij voornamelijk met melaatsen op. Om die te helpen, verkocht hij zelfs laken uit de winkel van zijn vader. Die liet hem terug opsluiten in de gevangenis, waar hij door zijn moeder bevrijd werd. Van toen af aan koos hij resoluut voor de armoede en trok hij rond om het woord Gods te prediken. Samen met enkele vrienden preekten ze voornamelijk op de pleinen van de kleine steden en dorpen in Umbrië. Ze noemden zich de 'broeders van de minderen', de minderbroeders. Toen Franciscus 11 broeders had, vroeg en kreeg hij van de paus erkenning van zijn orde. De minderbroeders werden rond die tijd ook benaderd door een vrouw, een zekere Clara, dochter uit een adellijke familie. Zij stichtte in de geest van Franciscus een eigen klooster, waaruit later de orde van de arme klaren zou ontstaan. In 1219 trok Franciscus naar het Midden-Oosten, waar hij de leider van de kruistochten probeerde te overtuigen van de zinloosheid van diens onderneming. Het mocht niet baten, maar ondertussen wil de legende dat Franciscus goede contacten legde met de sultan van de moslimlegers. In 1224 trok Franciscus zich terug op de berg La Verna. Hij kampte toen met een zware depressie. Op de berg kreeg hij een verschijning van een gekruisigde engel. Ook kreeg hij stigmata aan handen en voeten en in zijn zijde. Tegen het einde van zijn leven logeerde hij bij Clara in San Damiano. Daar dichtte hij zijn bekende Zonnelied. Hij stierf in oktober 1226.
Maar de meeste plaatsen waar het levensverhaal van Franciscus zich afspeelden, zijn in Umbrië terug te vinden. In Asissi werd hij uiteraard geboren, en ligt hij ook begraven. Je vindt er ook de kerk van de heilige Clara terug. In Gubbio temde hij een wolf, die hem vanaf dan overal volgde. Op de Monte Subasio, ten noorden van Assisi, trok hij zich terug in grotten om te bidden en te vasten. Hij stierf in het klooster van Santa Maria degli Angeli, in Bevagna preekte hij tot de vogels, en op Isola Maggiore, in het Lago Trasimeno, bracht hij een lange vastentijd door.
5 Het trecento
Dat de renaissance in Italië ontstond, dat hebben we allemaal geleerd. Dat Da Vinci, Michelangelo en Boticelli drie namen zijn die we daarbij voor De slimste mens moeten onthouden ook. Maar veel verrassender zijn de talloze schilderijen uit de hele vroege renaissance die je in Umbrische kerken en musea kunt vinden. Schilders uit het trecento (14e eeuw) en het quattrocento (15e eeuw) tonen bijzonder aanschouwelijk waarmee die renaissancistische schilderkunst plots uitpakte: de ontdekking van het perspectief en het feit dat mensen plots als levende wezens afgebeeld werden, met al hun fouten, sterke punten en (vernieuwend) emoties. Daarvóór waren de personages letterlijk en figuurlijk nogal 'plat'. Neem nu Giotto (di Bondone) voornamelijk bekend van zijn schilderijen van fragmenten uit het leven van Franciscus van Assisi: de preek tot de vogels bijvoorbeeld. Ook de fresco's in de Bovenkerk van Assisi zouden van zijn hand zijn, althans dat werd lang gedacht. Kunsthistorici trekken dat de laatste jaren weer in twijfel. In het prachtige museum van het Palazzo dei Priori in Perugia, de Galleria Nazionale dell' Umbria (trek er minstens een halve dag voor uit), ontdek je veel meesters uit dat trecento en quattrocento en zie je de evolutie zo voor je. Perugino is nog zo'n naam die je moet onthouden. Smullen van de renaissance, op school nooit voor mogelijk gehouden.
6 Kerken en duomo's
De duomo van Orvieto, die moet je gaan bezoeken. Punt uit. Maar een duomo hoéft geen kathedraal in een grote stad te zijn. Zelfs in de meest vergeten dorpjes in de bergen vind je prachtige kerken en kerkjes. In Montone, Città di Castello, Spello of het wondermooie Gubbio: overal vind je gebouwen waar de schoonheid in al zijn eenvoud van afdruipt. Niet zelden is er naast zo'n duomo meteen ook een Museo del Duomo, want zo'n kerk is natuurlijk nooit in één keer af. Vaak dateren de gebouwen uit de 11e of 12e eeuw, en dan moet er al eens herbouwd, uitgebreid, heropgebouwd of opgesmukt worden. Voor de hardliners dus.
7 Licht
Met de renaissance deden nogal wat vernieuwingen hun intrede in de schilderkunst, maar een van de meest opvallende elementen was ongetwijfeld het gebruik van de lichtbundels. Een brede, heldere streep licht die het hoofdonderwerp nog eens benadrukte. In latere periodes braken de schijnwerpers overal door. En voor wie dacht dat het een truc van Italiaanse en Zuid-Franse schilders was: het licht schijnt écht zo in Umbrië. Gezien vanuit het zwembad en nooit meer te vergeten: zonnestralen die door de wolken breken en brede bundels vol stof die de schoonheid van het landschap benadrukken. Poëtisch!
www.novasolvakantiewoningen.be, 03-322.04.04 nvt
|
