Daar komt Mira xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Blik omhoog
Een beroemde veranderlijke ster in het sterrenbeeld Walvis begint aan haar klim in helderheid.
Een ster die geleidelijk zwakker wordt tot ze helemaal lijkt te verdwijnen en daarna enkele maanden later opnieuw zichtbaar wordt. En vervolgens weer verzwakt, enzovoort. Dat moest wel een heel wonderlijke ster zijn, vond de zeventiende-eeuwse astronoom Johannes Hevelius, en hij noemde haar daarom Mira (Latijn voor 'wonderlijk').
Mira is in de eeuwen na Hevelius blijven doorgaan met haar helderheidsveranderingen. Elke 332 dagen gaat ze een keer op en neer. De komende maanden is de klim in helderheid van Mira weer te volgen aan de avondhemel.
U hoeft nog niet meteen naar buiten te stormen om Mira te zien. De ster is momenteel nog zo lichtzwak dat u waarschijnlijk een verrekijker nodig hebt om ze te kunnen ontwaren. Maar in de loop van de maand wordt ze helderder en tegen half oktober is ze weer op haar stralende hoogtepunt. Hóe helder ze dan precies wordt is niet te voorspellen, dat verschilt van maximum tot maximum, maar ze moet zeker met het blote oog zichtbaar zijn.
Mira staat in het weinig opvallende sterrenbeeld Walvis. Dat staat aan de hemel onder de Vissen en is deze maand 's avonds nog niet goed te zien (daarom staat het, op Mira zelf na, niet getekend op het bijgaande kaartje). Om de Walvis en Mira goed te kunnen zien, moet u wachten tot ze wat hoger aan de hemel staan, na middernacht. Tegen volgende maand, wanneer Mira helderder is geworden, zal ze ook vroeger opgaan.
Mira is een bejaarde ster die grotesk is opgezwollen, een rode reus in het sterrenkundige jargon. Ze is meer dan driehonderd keer zo groot als de zon - groot genoeg om de aarde op te slokken als ze op de plaats van de zon zou staan (net als de ster waarbij astronomen de aanwezigheid van hete waterdamp hebben vastgesteld, zoals beschreven op de pagina hiernaast). Je zou kunnen zeggen dat Mira aan haar laatste stuiptrekkingen bezig is. Ze is instabiel geworden en wordt periodiek groter en kleiner en tegelijk helderder en zwakker. Op haar hoogtepunt geeft Mira zo'n 1700 keer meer licht dan op een dieptepunt.
Mira is begonnen met het in de ruimte wegblazen van haar buitenste lagen. Uiteindelijk zal de ster zichzelf grotendeels aan flarden blazen, tot er alleen nog een klein, langzaam afkoelend ministerretje overblijft, omgeven door een ijler wordende gaswolk. Een lot dat ook onze zon te wachten staat binnen zo'n zeven miljard jaar.
|
