TIENEN DRAAIT ROND Tienen - Tintelende stad -
Suikerstad -mijn stad -
17-02-2010
Haaienvinnen
Haaienvinnen, een corrupte Nobelprijswinnaar en tonnen cocaïne
Homo sapiens, de tweevoetige aap die we zijn, ontstond ongeveer 200.000 jaar geleden in Afrika. De eerste haaien zwommen 420 miljoen jaar geleden in onze zeeën. Ze evolueerden 320 miljoen jaar lang tot wat ze nu al 100 miljoen jaar zijn. Wij zijn erin geslaagd om de jongste 20 jaar 90 procent van de oudste vertegenwoordiger op onze planeet uit te roeien. Hoofdzakelijk om soep van te maken.
De vinnen brengen in Azië honderden dollars op. Haaienvinnensoep wordt gezien als statusverhogend, een wondermiddel voor alles, van kaalheid tot impotentie. Het mag op geen enkel trouwfeest van de nieuwe middenklasse in China ontbreken. Eigenlijk heeft de vin geen smaak, maar ze wordt geserveerd in combinatie met onder meer kip en ham. Chinezen geloven ondermeer dat haaien geen kanker kunnen krijgen (iets wat ondertussen is weerlegd) en wie dus veel haaienvinnen eet, krijgt geen kanker. Een fabeltje. Haaienvinnen bevatten grote hoeveelheden kwik en kunnen op lange termijn juist schadelijk voor onze gezondheid zijn.
Ontvinnen is officieel verboden in Europa, maar er is een regeling waardoor je wel de vinnen aan boord mag afsnijden en het karkas en de vinnen in verschillende havens aan land mag brengen. Dat wordt eigenlijk niet gecontroleerd, dus die wet heeft ook geen tanden.
Toen de haaienvin nog geen lucratief product was, werden de haaien meestal losgesneden waarna ze een kans van meer dan 80 procent hadden op overleven. Tegenwoordig worden ze echter gezien als een bonus voor de vissers, die ze snel van hun vinnen ontdoen, teruggooien en verminkt, levend een zeer langzame, pijnlijke dood tegemoet doen zinken. In West-Europa zijn België, Portugal, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en vooral Spanje de boosdoeners wat betreft het ontvinnen van haaien. Spanje zou om en bij de 100.000 ton haaienvinnen verhandelen per jaar. Het gaat allemaal richting Hong Kong, dat de verdeelschijf is voor afnemers wereldwijd. In de haven van Puntarenas controleert de haaienvinnenmaffia de politie en de rechtbanken en hebben zij de lokale politici omgekocht. En hun tentakels reiken tot in de regering. We hebben de haaienpopulatie in de wateren rond Cocos Eiland en langs de kust van Costa Rica in de gaten gehouden en die neemt in een alarmerend tempo af. Het wordt weliswaar gemarginaliseerd door de politieke en bureaucratische corruptie van Costa Rica. Dat Watson wel eens gelijk kan hebben, blijkt uit de vangst van een in totaal 870 pakken cocaïne met een totaal gewicht van 894 kilo cocaïne, verstopt in de bevroren karkassen van haaien aan boord van het door Mexicaanse autoriteiten inbeslaggenomen schip Dover Strait. Die haaien waren aan boord van het vrachtschip geladen in de haven van Puntarenas, waar de illegale haaienvinnenindustrie opereert in alle openheid en zonder bemoeienis van de politie. Het is algemeen bekend dat drugdealers hun geld witwassen in de haaienvinnenindustrie. Met de snelheid waarmee haaien uit onze oceanen verdwijnen, zal de waarde van de haaien straks misschien wel veel groter worden dan die van de cocaïne. In de partijkassen van PUSC en PLN belandde dat jaar nog eens 2,3 miljoen dollar uit Taiwan om Costa Ricaanse politici om te kopen zodat de miljardenbusiness van de haaienvinnen kon doorgaan. De sterke man bij PLN was en is Óscar Rafael de Jesús Arias Sánchez, die nu president is van het land. In 1987 won hij de Nobelprijs voor de Vrede. Elk jaar worden ongeveer 100 miljoen haaien afgeslacht voor hun vinnen. In West-Europa alleen al is een derde van de Europese haaienpopulaties met uitsterven bedreigd, terwijl een extra 20 procent in onmiddellijk gevaar is om op de rode lijst te belanden. Wereldwijd is het nog dramatischer: de jongste 15 jaar is de populatie van veel haaiensoorten met ongeveer 90 procent gedaald. We hebben het hier over een dier dat al meer dan 400 miljoen jaar in onze zeeën zwemt en dat binnen enkele jaren weggevaagd dreigt te worden omdat de vraag naar haaienvinnen, die voor de prestigieuze haaienvinsoep worden gebruikt, enorm is gegroeid vanwege de sterk toegenomen welvaart in Azië. Geneest zogezegd alles: van kaalheid tot impotentie De vinnen brengen in Azië honderden dollars op. Haaienvinnensoep wordt gezien als statusverhogend, een wondermiddel voor alles, van kaalheid tot impotentie. Het mag op geen enkel trouwfeest van de nieuwe middenklasse in China ontbreken. Eigenlijk heeft de vin geen smaak, maar ze wordt geserveerd in combinatie met onder meer kip en ham. Chinezen geloven ondermeer dat haaien geen kanker kunnen krijgen (iets wat ondertussen is weerlegd) en wie dus veel haaienvinnen eet, krijgt geen kanker. Een fabeltje. Haaienvinnen bevatten grote hoeveelheden kwik en kunnen op lange termijn juist schadelijk voor onze gezondheid zijn. Creatief met vin Creatief zijn ze er wel mee. Een greep uit de menukaart van een restaurant in Shanghai: Dubbel zachtgekookte haaienvin met ham en kip in suprême soep - 880 renminbi (bijna 90 euro) voor vier personen. Gestampte haaienvin met vogelnest - 238 renminbi (24 euro). Gesmoorde haaienvin met zeevruchtensoep - 188 renminbi (19 euro). Andere gerechten kosten hooguit 50 renminbi. Langzaam en wreed Om ruimte uit te sparen voor de dure vinnen, worden die vaak afgesneden terwijl de haaien nog in leven zijn. De "ontvinde" lichamen worden dan terug in zee geworpen waar de haaien een langzame en wrede dood sterven. Europa, de papieren haai zonder tanden In Europa is het ontvinnen van haaien al jaren verboden. Maar volgens Irene Kingma, de woordvoerster van de internationale beschermingsorganisatie Shark Alliance, is het verbod tot nu toe hopeloos ontoereikend. "Ontvinnen is officieel verboden, maar er is een regeling waardoor je wel de vinnen aan boord mag afsnijden en het karkas en de vinnen in verschillende havens aan land mag brengen. Dat wordt eigenlijk niet gecontroleerd, dus die wet heeft ook geen tanden." Er zijn drie takken van de visserij verantwoordelijk voor die aanslag. De commerciële visserij die zich specifiek richt op het vangen van haaien voor hun vinnen is de belangrijkste. De schepen blijven soms wekenlang vissen in internationale wateren waarna ze naar huis terugkeren met vele tonnen aan haaienvinnen. De karkassen worden gedumpt op zee zodat controle van het aantal gevangen haaien onmogelijk wordt. Bonus De bijvangst bij de jacht op ondermeer tonijn en zwaardvis met longlines (drijvende vislijnen die tot 100 kilometer lang kunnen zijn en waaraan duizenden haken hangen) is de tweede boosdoener. Toen de haaienvin nog geen lucratief product was, werden de haaien meestal losgesneden waarna ze een kans van meer dan 80 procent hadden op overleven. Tegenwoordig worden ze echter gezien als een bonus voor de vissers, die ze snel van hun vinnen ontdoen, teruggooien en verminkt, levend een zeer langzame, pijnlijke dood tegemoet doen zinken. Kraamkamers Een derde, minder grootschalige maar uiterst destructieve praktijk is de illegale visserij in natuurparken met kleine bootjes die dicht bij de kust kunnen komen. En dus niet makkelijk vindbaar zijn voor de kustwacht. Desastreus want net in de gebieden die door de haaien als kraamkamers worden gebruikt. Maak plaats voor de inktvis Omdat de haaien bovenaan de voedselketen staan, vervullen ze een sleutelrol binnen het ecosysteem. Wanneer haaien uit het systeem verdwijnen, gaan andere zeedieren floreren, en dan gaat de hele voedselpiramide om zeep. Er zijn daar al voorbeelden van. In de zee van Baja California in Mexico zijn de haaien verdwenen en is hun plaats ingenomen door de Humbolt inktvis. Die hebben het visbestand in recordtijd gedecimeerd. Ze vallen er zelfs zwemmers aan. Seks op latere leeftijd Haaien zijn extra gevoelig voor overbevissing. Zoals met alle grote roofdieren hebben ze een zeer geavanceerde manier van voortplanten. Hun levenscyclus lijkt meer op die van dolfijnen en walvissen dan op die van andere vissen. Dat houdt in dat ze er lang over doen om volwassen te worden (een walvishaai is pas na meer dan 15 jaar geslachtrijp) en ze weinig jongen voortbrengen (voor veel soorten slechts 1 tot 4 per jaar). Van hier naar Hong Kong In West-Europa zijn België, Portugal, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en vooral Spanje de boosdoeners wat betreft het ontvinnen van haaien. Spanje zou om en bij de 100.000 ton haaienvinnen verhandelen per jaar. Het gaat allemaal richting Hong Kong, dat de verdeelschijf is voor afnemers wereldwijd. Watson en de maffia We hebben het hier over een miljardenbusiness. Een mooi voorbeeld van de verwevenheid tussen de maffia en de visserswereld komt van Paul Watson, een Canadees milieu- en dierenrechtenactivist. Hij is de oprichter en voorzitter van de Sea Shepherd Conservation Society. U kent Watson van een ander tv-fenomeen genaamd Whale Wars. Corruptie Volgens Watson is Costa Rica één van de grootste haaienkillers op aarde. "In de haven van Puntarenas controleert de haaienvinnenmaffia de politie en de rechtbanken en hebben zij de lokale politici omgekocht. En hun tentakels reiken tot in de regering. We hebben de haaienpopulatie in de wateren rond Cocos Eiland en langs de kust van Costa Rica in de gaten gehouden en die neemt in een alarmerend tempo af. Het wordt weliswaar gemarginaliseerd door de politieke en bureaucratische corruptie van Costa Rica", aldus Watson. "De illegale haaienvinnenindustrie draait om dezelfde criminelen als de illegale drugshandel. Het uitschakelen van de haaienvinners in Costa Rica zou ook voordeel opleveren voor het aanpakken van de drugshandel", meent Paul Watson. Cocaïne in haaien Dat Watson wel eens gelijk kan hebben, blijkt uit de vangst van een in totaal 870 pakken cocaïne met een totaal gewicht van 894 kilo cocaïne, verstopt in de bevroren karkassen van haaien aan boord van het door Mexicaanse autoriteiten inbeslaggenomen schip Dover Strait. Die haaien waren aan boord van het vrachtschip geladen in de haven van Puntarenas, waar de illegale haaienvinnenindustrie opereert in alle openheid en zonder bemoeienis van de politie. Witwassen Julie Anders van Shark Angels, de afdeling van Sea Shepherd die zich op de bescherming van haaien richt: "Het is algemeen bekend dat drugdealers hun geld witwassen in de haaienvinnenindustrie. Met de snelheid waarmee haaien uit onze oceanen verdwijnen, zal de waarde van de haaien straks misschien wel veel groter worden dan die van de cocaïne." 8.000 euro voor vin De Taiwanese maffia is de organisatie die het zaakje momenteel controleert. In Taiwan is er geen verbod op haaienvinnen. Een filmploeg van Planet in Peril volgde het schip Gruida U Ruey 1, geladen met 30 ton (!) op de daken van Puntarenas gedroogde haaienvinnen naar Kaohsiung. Vanuit de Zuid-Taiwanese havenstad werden de vinnen verdeeld naar Hong Kong, China en Singapore. Het ging om meer dan 50.000 stuks. Kleintjes zijn 75 euro waard, grotere 250. Vinnen van de magnifieke walvishaai, de grootste vis ter wereld kunnen makkelijk 8.000 euro opleveren. Smeergeld Waarom Costa Rica, ondanks protest uit de hele wereld, dat allemaal laat gebeuren? Een voorbeeld. In december 2003 bezocht de toenmalige Costa Ricaanse president Abel Pacheco Taiwan. Hij kreeg naast een ere-doctoraat van de Taiwanese regering meteen ook 20 miljoen euro voor de constructie van een conventiecentrum in San José. Zomaar. Een jaar eerder, in het midden van zijn campagne, kreeg de partij PUSC van de president 500.000 dollar gestort via een Taiwanese overheidsbank. 300.000 van een zekere Sunshine Company en nog eens 200.000 van iets dat Pacific Company heette. We hebben ze niet gevonden, net zo min als onze collega's bij La Nacion in San José, omdat ze simpelweg niet bestaan. Het zijn papieren bedrijven die de Taiwanese regering gebruikte om Costa Ricaanse politici om te kopen zodat de miljardenbusiness van de haaienvinnen kon doorgaan. Dat de Taiwanese overheid zeker wou spelen, blijkt uit een gift van 300.000 dollar aan Rolando Araya Monge, de tegenkandidaat bij partij PLN. El presidente In de partijkassen van PUSC en PLN belandde dat jaar nog eens 2,3 miljoen dollar uit Taiwan. De sterke man bij PLN was en is Óscar Rafael de Jesús Arias Sánchez, die nu president is van het land. In 1987 won hij de Nobelprijs voor de Vrede vanwege zijn inspanning een einde te maken aan de burgeroorlogen in verschillende Centraal-Amerikaanse landen. (mvl)
De gletsjers in Alaska zijn de laatste veertig jaar minder snel gesmolten dan experts hadden aangegeven. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Franse, Amerikaanse en Canadese glaciologen. Op basis van recente satellietgegevens stelden de gletsjerspecialisten vast dat het smelten van deze gletsjers het zeeniveau met 0,12 millimeter per jaar heeft doen stijgen van 1962 tot 2006. Dat is nog steeds aanzienlijk maar een vorige studie had het over een stijging van 0,17 millimeter per jaar, een overschatting van bijna 50 procent. Van alle ijsgebieden ter wereld smelt het ijs het snelst in Alaska en het noordwesten van Canada. Dat kan niet zonder gevolgen blijven omdat de gletsjers zich daar uitstrekken over een oppervlakte van 90.000 vierkante kilometer, ongeveer een zesde van de totale oppervlakte berggletsjers ter wereld. Glaciologen van het Laboratorium voor Ruimtestudies in Geofysica en Oceanografie (Legos) in Toulouse legden, samen met hun Amerikaanse en Canadese collega's, de recente satellietgegevens naast kaarten van de jaren vijftig en zestig. Ze konden zo de evolutie van drie kwart van het gebied in kaart brengen. Lengteprofielen De resultaten verschenen in het februarinummer van Nature Geoscience, een publicatie van het gereputeerde Britse wetenschappelijke tijdschrift Nature. De vorige schattingen waren in 2002 in een ander gerenommeerd blad, Science, verschenen. Ze kwamen van het Geofysisch Instituut van de Universiteit van Alaska. Dat gebruikte lasermetingen van de lenteprofielen van 67 gletsjers. Die gegevens werden dan geëxtrapoleerd naar de andere gletsjers. Volgens de nieuwe studie verloopt het smelten van de gletsjers in Alaska zeer ongelijk. Het vorige onderzoek hield geen rekening met de rotsen die gletsjertongen tegen de zon beschermen. Het meten van lengteprofielen van slechts enkele gletsjers is bovendien onvoldoende om een correct beeld te krijgen van zo'n complex proces, zeggen de glaciologen.
Keniaanse Rangers verhuizen duizenden zebras De rangers van de Kenya Wildlife Service (KWS) zijn begonnen met de spectaculaire transfer van duizenden zebra's. De dieren worden van een reservaat in het westen van het land naar het Amboseli Nationaal Park gebracht. Daar zullen ze dienen als prooi voor hongerige hyena's en leeuwen.
De helikopters van KWS, die over het privéreservaat van Soysambu vliegen, proberen om de zebra's naar een afgezet terrein te drijven waar de dieren tijdelijk worden vastgehouden. Vervolgens worden de dieren in vrachtwagens geladen die ze naar het Amboseli Nationaal Park brengen, ongeveer 300 kilometer verder. De rangers willen op deze manier ongeveer 7.000 zebra's overbrengen. De operatie duurt nog tot 28 februari en kost 1,3 miljoen dollar. Het Amboseli Nationaal Park werd vorig jaar zwaar getroffen door de droogte. Hierdoor nam het aantal herbivoren in het park sterk af. Onder andere leeuwen en hyena's waren gedwongen om elders naar voedsel te zoeken. Het vee van de lokale bevolking werd maar al te vaak een doelwit. Met het inbrengen van de zebra's hoopt men hier een einde aan te maken. (belga/vsv)
Hevige onweders hebben op de Canarische Eilanden heel wat huizen onder water gezet. Vooral de hoofdstad Santa Cruz op Tenerife werd zwaar getroffen. Hele stadswijken overstroomden en straten werden bedolven onder de modder, die de regen van de bergen naar beneden had gespoeld. Ruim 30.000 bewoners zaten zonder stroom.
Gisteren sloten alle scholen de deuren. Aan de universiteit van Las Palmas op Gran Canaria werden de lessen afgelast. Vele wegen op de Canarische Eilanden zijn onberijdbaar, omdat ze onder water staan of na grondverschuivingen door puin waren geblokkeerd. Hevige stormen hinderden ook het scheepvaartverkeer. Op het eiland La Palma sleurden metershoge golven geparkeerde voertuigen de Atlantische Oceaan in. Dertig mensen moesten uit hun woningen geëvacueerd worden, omdat het hoge water hun huizen aan de kust bedreigde. (afp/bdr)
Nieuwe maatregelen voor geluidsoverlast Zaventem in zicht
Het federale kernkabinet zou zich vandaag buigen over een nota omtrent nieuwe maatregelen voor de geluidshinder rond de luchthaven van Zaventem. Daarin zouden de vluchten langs de route Chabert, die over de hoofdstad loopt, opgegeven worden. Dat schrijft La Libre Belgique.
Voorzorgsprincipe Volgens de krant kaderen de nieuwe maatregelen in de toepassing van het voorzorgsprincipe, dat bepaalt dat de vluchten best over gebieden lopen die niet of minder dicht bevolkt zijn. De 'route Chabert', waaronder zo'n 350.000 Brusselaars wonen, zou daar niet meer in passen. Jaarlijks gebruiken een 500-tal vliegtuigen de route. Daarnaast zou volgens La Libre ook de route langs Huldenberg (oost-Brussel) in twee worden gesplitst, in functie van de bestemmingen. Daarvoor is wel goedkeuring nodig van Defensie, omdat de vliegtuigen dan door militair luchtruim moeten
Geluidscontrole Indien een akkoord wordt bereikt, zou een nog op te richten cel binnen het directoraat-generaal Luchtvaart de geluidscontrole in de toekomst op zich nemen. Nu wordt die nog gedaan door een onafhankelijke instantie. De windnormen die ingrijpen in het pistegebruik vormen nog een mogelijk struikelblok, aldus de krant. (belga/vbd)
Gaan we binnenkort een neanderthaler klonen? Loopt er binnenkort weer een neanderthaler op onze planeet rond? Het is niet onmogelijk, want wetenschappers beschikken bijna over voldoende DNA om deze uitgestorven mensensoort te klonen. Het Max Planck Instituut begon in 2005 het DNA van een 30.000 jaar oude vrouw te ontrafelen. Nu de genetische code bijna compleet is, kunnen wetenschappers meer te weten komen over het leven van neanderthalers. En wie weet, misschien klonen ze een exemplaar. DNA is een stuk eenvoudiger geworden dan een paar jaar geleden. Toen kostte het miljoenen en duurde het een jaar om DNA te onderzoeken. Vandaag doen we er nog amper twee dagen over. Eens we over DNA beschikken, is klonen mogelijk. Sommige wetenschappers denken dat we een neanderthaler zouden kunnen klonen door een menselijke cel aan te passen. Het gaat dan wel over duizenden tot miljoenen aanpassingen. Het blijft natuurlijk wel de vraag of het ethisch verantwoord zou zijn om een neanderthaler te klonen. Volgens auteur Zach Zorich heeft de neanderthaler immers ook recht op mensenrechten. En hoe zou een neanderthaler reageren op onze maatschappij? (gb)
Het binnenland van Galicië wordt voor een groot deel gevormd door uitgestrekte bosgebieden. Elk jaar wordt de streek getroffen door zware bosbranden.
Het platteland van Spanje loopt in een rap tempo leeg. In de afgelopen vijftien jaar zijn 876 dorpen ontvolkt geraakt. Dat heeft het Spaanse bureau voor statistiek (INE) gemeld, aldus de Spaanse radiozender Cadena SER.
Vooral in de noordelijke regio's Galicië en Asturië is de ontvolking een groot probleem. Van de dorpen die in de afgelopen vijftien jaar zijn verdwenen, lag 56 procent in Galicië en 18 procent in Asturië.
De Spanjaarden verlaten massaal het platteland, omdat de werkgelegenheid door onder meer de schaalvergroting en mechanisering in de landbouw fors is gedaald. José Ramón Gómez, voorzitter van het bestuur van de Galicische provincie Lugo, noemde het tegengaan van de krimp op het platteland "de uitdaging van 21ste eeuw". Hij bepleit forse investeringen in onder meer de werkgelegenheid en de sociale voorzieningen in de dorpen. (anp/sps)
Moskou heft professioneel filmverbod op Rode Plein op
Er is niet langer toelating nodig voor professionele foto- en filmopnamen op het beroemde Rode Plein in Moskou. De autoriteiten deelden mee dat de federale veiligheidsdienst in de Russische hoofdstad een passende maatregel heeft voorbereid. Dat zegt het persagentschap Interfax.
Tot nu toe gold op het plein tegenover het Kremlin, dat door Unesco wordt beschermd, een algemeen cameraverbod voor professionelen. Opnames voor speelfilms of reclame moeten zoals vroeger nog altijd toegestaan worden. (dpa/sps)
Van elke dollar Amerikaanse noodhulp gaat 1 cent naar Haïti. Van elke dollar die de Verenigde Staten uitgeven aan hulp voor de slachtoffers van de aardbeving in Haïti gaat slechts 1 cent onder de vorm van cash naar de Haïtiaanse overheid. Dat melden Amerikaanse media. 317 miljoen dollar Minder dan twee weken nadat president Obama aankondigde al 100 miljoen dollar vrij te maken voor de slachtoffers van de aardbeving is dat bedrag verdrievoudigd tot 317 miljoen dollar. Dat staat gelijk aan iets meer dan 1 dollar (70 eurocent) per inwoner van de VS. Fout Noodhulpexperts stellen dat het fout zou zijn om zo veel geld in een keer over te maken aan de Haïtiaanse regering, die een verleden (en heden) heeft gekend van corruptie en falen. Het merendeel van de fondsen gaat daarom naar respectabele en geteste spelers, die allerlei soorten zaken krijgen, van zakken bonen tot een schip. Meest vrijgevige mensen "Ik geloof echt dat Amerikanen de meest vrijgevige mensen zijn die ooit hebben geleefd, maar ze willen er zeker van zijn dat het geld goed terecht komt", aldus Timothy R. Knight, voormalige Amerikaanse noodhulpspecialist. "Er wordt erg op gelet dat het geld niet gewoon wordt buitengesmeten, maar dat er een analyse wordt gemaakt van de situatie om te weten te komen waaraan het geld het best besteed kan worden." (belga/vbd)
Veel van de vis op ons bord komt uit China ... en waarom dat belangrijk is Voor de volgende afleveringen in onze reeks over de teloorgang van de oceanen en overbevissing verlaten we de Noordzee en trekken we richting Azië en kijken we naar China. China is belangrijk; er wonen 22 procent van alle mensen op onze planeet. En ze eten rare dingen. Daar is op zich niks mis mee: smaken verschillen. Het wordt wel een probleem als die voor ons bizarre culinaire excessen dieren doen uitsterven, en erger nog, gehele ecosystemen onderuit halen. Een proces waar ze zich vol overgave op toegelegd hebben. Lees mee en huiver. Chinese vissers haalden in 2007 officieel 15 miljoen ton vis uit de zee. Da's aangegeven vis, doe daar gerust nog eens 35 procent illegaal gevangen vis bij. Om even in perspectief te zetten: da's 15.000.000.000 kilo. De Belgen visten in 2008 iets van een 17.000 ton. Wereldwijd leven 500 miljoen mensen rechtstreeks of onrechtstreeks van de visserij. Er zijn studies waaruit blijkt dat het gradueel instorten van het visbestand - steeds minder vis, in toenemende mate alleen door rijke mensen - zal leiden tot de hongerdood van een miljard mensen. De Chinezen hebben hun eigen wateren leeggevist. De Oost-Chinese Zee en de Gele Zee zijn zo goed als uitgeput. Rest dicht bij huis de Zuid-Chinese Zee. Sinds de jaren zestig zijn bijvoorbeeld 249 vissoorten verdwenen uit de Golf van Beibu, waar ook de Vietnamezen vissen. Zeereservaten zijn een goed idee. Als je er stopt met vissen, dan stijgt het visbestand er enorm en snel: met 29 procent doorgaans. Maar niet in China. Driekwart van de rivieren die door of langs 98 miljoenensteden stromen waar 26 procent van de Chinezen wonen in 98 steden) zijn zo zwaar vervuild dat er niet in gevist kan worden, laat staan dat ze drinkbaar zijn. De helft van dat vervuild water is er zo slecht aan toe dat het "ongeschikt voor menselijk contact" is. Elk jaar belanden in die rivieren zo 20.000 ton kankerverwekkende zware metalen en zowaar zelfs 800 ton cyanide, afkomstig van mijnen die het gebruiken op metaalertsen. Uiteindelijk eindigt dat allemaal in de zee. Met elke lente komen in de Oost-Chinese Zee de fameuze red tides of HAB's (harmful algae blooms): enorme, giftige algenbloeien die de zee veranderen in een vieze zeepachtige schuim. Er waren er 82 in 2005 alleen al, in gebied zo groot als België. U eet nu al meer vis, garnalen en zeevruchten die gevangen, gekweekt of verwerkt zijn door Chinezen dan (het weinige) dat nog uit de Noordzee komt. Naast de 15 miljoen ton die de Chinezen vangen, kweken ze ook nog eens 34 miljoen ton aan reuzengarnalen en consoorten, wat ongeveer 70 procent is van het wereldwijde totaal. In 1993, nadat de Chinezen zwaar waren beginnen te investeren in de kweek van garnalen, mislukte de oogst door een bacteriële infectie. De Chinezen zwoeren dat niet meer te laten gebeuren. Tot vandaag de dag zijn antibiotica er toegelaten, net zozeer als andere omstreden additieven. Lees: ondanks het feit dat de EU inderdaad 20 procent van alle invoer aan Chinese vis en garnalen controleert, is de realiteit dat er geen Chinese vis- en garnalenkweek bestaat waar geen antibiotica worden gebruikt. De visvelden van China zijn zelfs verworden tot testgrond voor nieuwe middelen. Zo traceerden inspecteurs van de Europese Unie in 2005 een nieuwe generatie van chloramphenicol tot een palingkwekerij in de provincie Fujian. De uitbaters ervan beweerden dat ze geen antibiotica gebruikten, alleen "dat nieuwe geweldige poeder dat ze ons gegeven hebben". Dat nieuwe poeder kwam overigens met de nodige stempels van de Chinese overheid, die de zaak achteraf in de schoenen schoof van een ambtenaar die zijn werk niet naar behoren had gedaan. De toekomst van oceanen ligt voor een groot stuk in de handen van de Chinezen. Nu al wordt twee derde van alles wat uit de zee gehaald wordt door Aziaten geconsumeerd. In de hele wereld consumeren we de jongste 30 jaar dubbel zoveel vis- en zeevruchtenzeeproducten, in China is de consumptie vervijfvoudigd. Ongeveer 400 miljoen Chinezen wonen in de buurt van de kust. Hun welvaart is spectaculair toegenomen de jongste jaren, iets wat zich weerspiegelt in hun visverbruik. In 1980 at de gemiddelde Chinees 5 kilo zeevis per jaar. In 2000 was dat al 25 kilo per Chinees. Perspectief Chinese vissers haalden in 2007 officieel 15 miljoen ton vis uit de zee. Da's aangegeven vis, doe daar gerust nog eens 35 procent illegaal gevangen vis bij. Om even in perspectief te zetten: de Belgen visten in 2008 iets van een 17.000 ton. Een (niet zo) simpel rekensommetje In totaal werd volgens het Voedselagentschap van de Verenigde Naties ongeveer 90 miljoen ton uit de zee gehaald. Plus 35 procent illegaal gevangen vis, en dat maakt ongeveer 120 miljoen ton. De totale biomassa aan eetbaar product in de zee ligt tussen 800 miljoen ton (geteld naar wat we nu wereldwijd als gangbaar en aanvaardbaar eten noemen) en 2 miljard ton (als we ook bijvoorbeeld allemaal kwallen gaan eten). Ingestort In 2003 was de visserij op 29 procent van alle soorten ingestort. Ingestort betekent dat de vissoort voor 90 procent verdwenen is en dus in feite niet meer genoeg kan reproduceren. In 1980 was dat nog 'maar' 13,5 procent. De globalisering en de toegenomen koopkracht in bijvoorbeeld Azië, maar ook bij ons, heeft er voor gezorgd dat er nu op bijna 8.000 soorten wordt gevist. 2.000 soorten meer dan vijftien jaar geleden. Geslachtsrijp Voorspellen wanneer het ophoudt lijkt een koud kunstje: het enige wat je nog moet verrekenen is de reproductiegraad van zeedieren. Maar die verschilt enorm van soort tot soort. Hoeveel eitjes ze leggen, wanneer ze geslachtsrijp zijn. Bij sommige vissen is dat pas na 15 jaar of meer. We zitten wat de populaire zeevissen zoals kabeljauw op het West-Europese bord betreft in dat stadium: vissers halen vissen boven die nog geen kans hebben gehad om te reproduceren. 70 procent van de "verse" kabeljauwfilets op uw bord zijn van vissen die jonger zijn dan twee jaar en nooit kleine kabeljauwtjes hebben gemaakt. En er is meer. Ecosystemen zijn complex. Zo weten we dat als we een bepaalde soort overbevissen, 33 procent van de niet geviseerde vissen in die omgeving ook verdwijnen. Volle gas tegen de muur We zijn dus, ondanks het feit dat we de muur waar we gaan tegenknallen steeds beter in het vizier krijgen, het gaspedaal steeds dieper aan het indrukken. De Amerikanen en de Nieuw-Zeelanders zijn de enigen die stappen hebben genomen, de rest van de wereld gaat gewoon lekker door met onverantwoord vissen. Hongersnood Dat is overigens niet alleen een ecologisch drama; het is ook een economische en sociale nachtmerrie. Wereldwijd leven 500 miljoen mensen rechtstreeks of onrechtstreeks van de visserij. Er zijn studies waaruit blijkt dat het gradueel instorten van het visbestand - steeds minder vis, die in toenemende mate alleen door rijke mensen wordt gekocht - zal leiden tot de hongerdood van een miljard mensen. Ambras op zee De expansiedrang van de Chinese visserij leidt tot steeds meer internationale incidenten. Vorig jaar waren er al conflicten op zee met de Filipijnen, Vietnam en Indonesië. Er is sprake van twee fenomenen: Chinese vissers die illegaal aan het werk zijn binnen wateren van andere landen, en het lastig vallen en wegjagen van concurerende vissers in internationale wateren. Dat wordt almaar bitsiger en er zijn al gevallen geweest waarbij vissersboten zonken na geramd te zijn. Overal waar er vissen zijn, zijn er Chinezen De reden voor die incidenten: de Chinezen hebben hun eigen wateren leeggevist. De Oost-Chinese Zee en de Gele Zee zijn zo goed als uitgeput. Rest dicht bij huis de Zuid-Chinese Zee. Sinds de jaren zestig zijn bijvoorbeeld 249 vissoorten verdwenen uit de Golf van Beibu, waar ook de Vietnamezen vissen. Dus moet China elders gaan vissen. Bij de buren, maar eigenlijk een beetje overal. In de jaren tachtig creëerden de Chinezen hun DWF-vloot (distant water fishing), die ondertussen 2.000 schepen telt. Ze zijn actief in de 35 belangrijkste vangstzones ter wereld en de meest destructieve kracht op deze planeet. Hun omzet - officieel, grijs en zwart - ligt op 31,5 miljard euro. Goed idee, slechte resultaten In 1998 hadden de Chinezen het visbestand in hun eigen wateren al gereduceerd tot 16,7 procent van wat het was in 1962. Peking legde ondertussen moratoria op. In zowat alle kustregio's mag tijdens de zomermaanden niet meer gevist worden. Het maakte ook werk van reconversieplannen om de kustvissers werkzaam te maken in de viskwekerij. En, het stelde een aantal zeereservaten in. Zeereservaten zijn een goed idee. Als je er stopt met vissen, dan stijgt het visbestand er enorm en snel: met 29 procent doorgaans. Maar niet in China. Om twee redenen. De eerste: het vangstverbod wordt overtreden. Simpel is het ook niet. De kustlijn van China is 14.500 kilometer, het te patrouilleren gebied bijna een miljoen vierkante kilometer. Bovendien bestaat er in China niet één federale kustwacht, en variëert het klimaat van subtropisch tot arctisch. Vervuilen is de regel, niet de uitzondering De tweede reden waarom het niet lukt: de vervuiling die door rivieren de Chinese zeeën binnenloopt. In China wonen 1,3 miljard mensen, da's zoals aangehaald 22 procent van de wereldbevolking. Maar die 22 procent kan slechts terugvallen op 8 procent van 's werelds potentieel drinkbaar water. Het woordje potentieel is belangrijk. Driekwart van de rivieren die door of langs 98 miljoenensteden stromen waar 26 procent van de Chinezen wonen in 98 steden) zijn zo zwaar vervuild dat er niet in gevist kan worden, laat staan dat ze drinkbaar zijn. De helft van dat vervuild water is er zo slecht aan toe dat het "ongeschikt voor menselijk contact" is. Het feit dat het afvalwater en de riolen van één op vier Chinezen in die rivieren loopt is al iets, de industrie doet de rest. Zes op tien Chinese bedrijven maakte zich in 2007 schuldig aan het illegaal dumpen van afval in rivieren bleek uit een onderzoek van de Chinese overheid. Elk jaar belanden in die rivieren zo 20.000 ton kankerverwekkende zware metalen en zowaar zelfs 800 ton cyanide, afkomstig van mijnen die het gebruiken op metaalertsen. Uiteindelijk eindigt dat allemaal in de zee. Dead zones & red tides De gebieden waar de Gele Rivier en de Yangtze in zee uitmonden zijn door de VN al uitgeroepen tot officiële "dead zones", wat erop neerkomt dat er niks meer leeft. Met elke lente komen in de Oost-Chinese Zee de fameuze red tides of HAB's (harmful algae blooms): enorme, giftige algenbloeien die de zee veranderen in een vieze zeepachtige schuim. Er waren er 82 in 2005 alleen al, in gebied zo groot als België. China op uw bord, u weet het alleen niet De Yangtze-delta, drie keer groter dan België, met 80 miljoen inwoners van wie 19 miljoen in Shanghai, is de grootste bron van zeevervuiling in de wereld. Ver van hier, zal u worst wezen, nietwaar? Wel hier is het dan: u eet nu al meer vis, garnalen en zeevruchten die gevangen, gekweekt of verwerkt zijn door Chinezen dan (het weinige) dat nog uit de Noordzee komt. Naast de 15 miljoen ton die de Chinezen vangen, kweken ze ook nog eens 34 miljoen ton aan reuzengarnalen en consoorten, wat ongeveer 70 procent is van het wereldwijde totaal. Het meeste van dat Chinees spul kan u niet herkennen op de verpakking. Die gebeurt meestal ergens tussen China en het vriesvak van uw warenhuis. De gezondheid van die geteelde vis, schaal- of schelpdieren, is reden tot zorg. Drie op vier van China's meren zijn vervuild met giftige algen. Om de drie dagen (u leest het goed) gebeurt er in het land een ernstige "industrieel ongeval" waarbij waterlopen worden besmet met arseen, nitrobenzeen of cyanide. Verdubbeld Dat is het water waarin uw reuzengarnalen, gamba's, scampi's, paling, tilapia en nog veel meer wordt gekweekt. China is ondertussen de grootste exporteur van grote garnalen geworden, dat was Thailand, maar de Chinezen verdubbelden hun productie sinds 2005. Geweigerd In 2008 kwamen 2.797 grote ladingen met dierlijke producten uit China in Nederland aan, vooral in de haven van Rotterdam. In iets meer dan de helft van de gevallen ging het om vis, garnalen en schelpdieren. 22 partijen werden geweigerd door de Voedsel en Waren Autoriteit, die de kwaliteit van de ingevoerde waar controleert. In de hele EU waren er 117 afgekeurde en teruggezonden gevallen op om en bij de 700.000 ton garnalen. Dat valt dus wel mee dachten we. Antibiotica à gogo Ware het niet dat we gepraat hadden met Don Kraemer, deputy director bij het FDA's Office of Food Safety, de Amerikaanse voedselinspectie. "We hebben onze waarden moeten bijstellen", aldus Kraemer. "Neem antibiotica. De hoeveelheden die we ontdekken zijn laag, meestal lager dan de normen, doorgaans tussen 1 à 30 deeltjes per miljard." In 1993, nadat de Chinezen zwaar waren beginnen te investeren in de kweek van garnalen, mislukte de oogst door een bacteriële infectie. De Chinezen zwoeren dat niet meer te laten gebeuren. Tot vandaag de dag zijn antibiotica er toegelaten, net zozeer als andere omstreden additieven. Lees: ondanks het feit dat de EU inderdaad 20 procent van alle invoer aan Chinese vis en garnalen controleert, is de realiteit dat er geen Chinese vis- en garnalenkweek bestaat waar geen antibiotica worden gebruikt. Ciproxine Breedspectrumantibiotica zijn bijvoorbeeld erg populair. Ciprofloxacine (u kent dat als Ciproxine) veroorzaakt geen kanker (dat we weten) maar gebruik van zo'n breed antibioticum in voedsel maakt dat het als geneesmiddel niet meer of minder goed werkt. Malachietgroen Malachietgroen is wel giftig en kan leverkanker veroorzaken. Omdat het goedkoop en eenvoudig aan te maken is, wordt het in China tegen parasieten gebruikt bij viskweek. Officieel mag malachietgroen niet meer in China sinds 2002. De Amerikanen vonden het vorig jaar in krab, paling, tijgergarnalen en andere Chinese vis. "Ratten die we twee jaar lang eten gaven met 100 tot 600 deeltjes malachietgroen per miljard kregen kanker", vertelt Kraemer. "Wel, we hebben ontdekt dat 91 procent van de paling uit China malachietgroen in 't lijf heeft. Sommige samples hadden 3.239 deeltjes per miljard. Tja." Kankerverwekkend Methyl Violet 10B (hexamethyl pararosaniline chloride) is een andere Chinese favoriet, net als chloramphenicol en nitrofurans. Allemaal kankerverwekkend, allemaal consistent aanwezig in Chinese vis-, schelp- en schaaldieren volgens de Amerikanen. En het lijkt een beetje idioot te denken dat er een kans bestaat dat de Chinezen ze zonder zouden kweken speciaal voor ons Europeanen. De bank zegt ja "De Chinezen blijven die rotzooi gebruiken omdat het makkelijk is én nodig", meent Kraemer. "Waterdieren zijn nu eenmaal erg gevoelig voor ziekten, zeker met de vervuilingsproblemen daar. Proper water is eigenlijk iets dat niet meer bestaat in China." Tot dezelfde conclusie komt Rabobank in een rapport uit 2005 waarin de bank zich de vraag stelt of het nog verantwoord is leningen te geven aan Chinese viskwekerijen. De conclusie van de bank: geef die lening maar, uiteindelijk laat de Chinese overheid veel van die producten toe.
Goed poeder De visvelden van China zijn zelfs verworden tot testgrond voor nieuwe middelen. Zo traceerden inspecteurs van de Europese Unie in 2005 een nieuwe generatie van chloramphenicol tot een palingkwekerij in de provincie Fujian. De uitbaters ervan beweerden dat ze geen antibiotica gebruikten, alleen "dat nieuwe geweldige poeder dat ze ons gegeven hebben". Dat nieuwe poeder kwam overigens met de nodige stempels van de Chinese overheid, die de zaak achteraf in de schoenen schoof van een ambtenaar die zijn werk niet naar behoren had gedaan. "De meeste viskwekers in China zijn simpele mensen", volgens Kraemer. "Ze zijn erg makkelijk te manipuleren. Als iemand langskomt met iets dat hun problemen oplost, dan zullen ze niet twijfelen." Drama We spraken op een internationale beurs voor viskwekers in Sydney met Xie Shandi en Chai Yuandi die ondermeer paling kweken. Ze vertelden HLN.BE dat het verbod op malachietgroen voor hen een drama was. "Met dat middel sterven één op tien van de vissen, zonder verliezen we er vier op tien aan ziektes." "Er is wel reden tot zorg" "Er is wel reden voor zorg", vertelde ook Michiel Keyzer, directeur van de Stichting Wereldvoedselvoorziening van de Vrije Universiteit in Amsterdam aan Trouw. "Want de voedselketens in China zijn niet heel strikt gescheiden. Niet alle producten kunnen van hun oorsprong tot aan het eind gevolgd worden, zoals in Europa." "De Chinezen hebben de neiging veel pesticiden en antibiotica te gebruiken. Er wordt enorm veel gespoten, bijvoorbeeld op groenten. De vis bevat vaak zware metalen, uit rivierwater. En de gekweekte vis zit vol antibiotica, dat gooien ze er zomaar bij", aldus Keyzer tegen onze collega's bij Trouw. Wat komen gaat "De Europese markt is nog niet echt open voor de Chinezen. Pas als dat zover is, over enkele jaren, kan de Chinese export van voedingsproducten echt groeien", waarschuwt Zhao Xiaoyong, onderzoeker bij het Landbouw Economisch Instituut (LEI). (mvl)
Jlulie knunen meioljik geolevn dat jlulie knunen berjigepn wat heir saatt?De utiozdelrjike karhct van het mneseiljk berin, vlognes de odernzekores van de Uinvesritiet van Cmabirdge, is dat de vogolrde van de lteters in een worod geen bealng hfeet. Het einge bealnrgjike is dat de eretse en de lasatte lteters maar jiust satan. Dit kmot odmat het mneseljik brien bij het lzeen neit lteter per letetr leset, maar een worod als geehel. Verabzned neit? Zeekr wteen, en ik die atljid dahct dat seplling bealngrjik zou zijn! Zo zie je maar, muftengzigen is nenergs voor ndiog!
